Αντικείμενο της παρούσης μελέτης είναι η στερέωση, συντήρηση και αποκατάσταση του Κελιού της Γενέσεως του Κυρίου εξάρτημα της Ιερά Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Όρους. Το αναφερόμενο Κελί της Γεννήσεως του Κυρίου ανήκει στην περιφέρεια της Ιεράς Μεγίστης Λαύρας και βρίσκεται τέσσερα χιλιόμετρα νότιο-νοτιοανατολικά της μονής, στην νοτιοανατολική  άκρη της χερσονήσου του Άθωνα στην θέση Βίγλα και σε πολύ μικρή απόσταση από το ακρωτήρι Ακράθως. Νότια από την θέση αυτή ξεκινά η λεγομένη Έρημος του Άθωνα που είναι γνωστή για τα πολυάριθμα ασκηταριά και ερημητήρια.

Η σπηλιά πρέπει να ήταν ο πρώτος χώρος από τον οποίο ξεκίνησε ο ασκητισμός στο κελί πριν ακόμα κτιστεί κανένα από τα κτίσματα του κελιού.  Σήμερα στο κτίσμα του ναού  διακρίνονται τρεις κύριες οικοδομικές φάσεις.  Η πρώτη περιλαμβάνει το ιερό, τον χώρο του ναού και τον νάρθηκα που στεγάζονται με ενιαία στέγη και ουσιαστικά καταλαμβάνουν όλο τον στεγασμένο χώρο της σπηλιάς.  Σε δεύτερη φάση κατασκευάστηκε μικρός χώρος νοτιοανατολικά του νάρθηκα που πιθανότατα ήταν ένα μικρό κελί. Τέλος, νεώτερη είναι η προσθήκη που έγινε στα νότια, διαμορφώνοντας το χώρο της εισόδου. Το κτίριο έχει δεχθεί επανειλημμένα επισκευές και τροποποιήσεις.  Στο δυτικό τμήμα του κτίσματος δημιουργείται μικρή εσοχή στην οποία βρίσκεται τάφος.

Το κελί βρίσκεται σε μικρή υψομετρική διαφορά από το χείλος του γκρεμού και αποτελείται από δύο ανεξάρτητα κτίσματα, το κτίσμα του ναού και το κτίσμα των κελιών. Το πρώτο είναι κατασκευασμένο σε μικρό σπήλαιο ενώ το δεύτερο είναι κτισμένο σε τεχνητά διαμορφωμένο μικρό επίπεδο στον κατακόρυφο βράχο. Η πρόσβαση στο γίνεται από απότομη λίθινη κλίμακα που οδηγεί στο κτίσμα των κελιών. Σε μικρή απόσταση και σε υψομετρική διαφορά βρίσκεται ο ναός  που επικοινωνεί με το κτίσμα των κελιών με στενή λίθινη κλίμακα.  

Το κελί σήμερα παρουσιάζει εικόνα ερήμωσης αποτέλεσμα της μακροχρόνιας  εγκατάλειψης.  Το σύνολο φαίνεται ότι  ξεκίνησε από την σπηλιά σαν ερημητήριο και στην συνέχεια εξελίκτικε με διαδοχικές επεκτάσεις στα κτίσματα που περιλαμβάνουν και το ναό. Στο κτίσμα των κελιών, το λίθινο κτίριο αποτελεί το παλαιότερο κτίσμα γύρω από το οποίο έγιναν επεκτάσεις σε διάφορες χρονικές στιγμές με ξυλόπηκτες κατασκευές.  Οι διαδοχικές επεκτάσεις τόσο στο κτίσμα που βρίσκεται στη σπηλιά όσο και στο κτίσμα των  κελιών είναι σε μεγάλο βαθμό ορατές επιτρέποντας την μελέτη της οικοδομικής ιστορίας του κτιρίου.

          Το κελί της Γεννήσεως Του Κυρίου δεν αποτελεί ένα μνημείο με την στενή έννοια του όρου, είναι όμως ένα αξιόλογο ιστορικό κτίριο, δείγμα των κατασκευών που έφτιαχναν οι κελιώτες Πατέρες καθώς τα κελιά αναπτύχθηκαν και εξελίχθησαν παρέχοντας τις στοιχειώδεις συνθήκες διαμονής.