2009
Καθολικό της Μονής Ρέθα Ακαρνανίας
Αντικείμενο της μελέτης είναι η συντήρηση και αποκατάσταση του καθολικού της Ιεράς Μονής Ρέθα Ακαρνανίας (του Νομού Αιτωλοακαρνανίας), καθώς και η συνολική ανάδειξη του μνημείου.
Η Μονή Ρέθα (ή Αρέθα) βρίσκεται σε χαμηλό λοφίσκο του όρους Μακρυνόρος και ανήκει στην επαρχία Βάλτου του Νομού Αιτωλοακαρνανίας, απέχει δε5 km από το χωριό Αγία Τριάδα και31 km από την Αμφιλοχία. Το μοναστήρι αποτελεί ίσως το σημαντικότερο θρησκευτικό μνημείο της περιοχής και είναι αφιερωμένο στη Γένεση της Θεοτόκου.
Όπως καταγράφεται σε εντοιχισμένη επιγραφή, που βρίσκεται στο υπέρθυρο του νότιου παραθύρου στην ανατολική όψη του ναού, ο ναός θα πρέπει να ανεγέρθηκε το 1742. Το κτίριο σώζει τα κατασκευαστικά και τα μορφολογικά του στοιχεία, κάποιες φορές αλλοιωμένα ή φθαρμένα λόγω νεώτερων αποτυχημένων επεμβάσεων. Από τις παρατηρήσεις δε, -που θα αναλυθούν και στη συνέχεια της μελέτης -, προκύπτει ότι ο ναός αποτελεί σπάνιο δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής, για την περιοχή αλλά και για την Ελλάδα, συνολικά.
Το καθολικό της μονής ανήκει στον τύπο του τρίκλιτου τετρακιόνιου σταυροειδούς εγγεγραμμένου, με πέντε τρούλλους και έχει γενικές διαστάσεις 14,60 x8,12 μ., χωρίς την κόγχη του ιερού. Ο εξωνάρθηκας στεγάζεται –κατά πλάτος- με τρεις παράλληλες καμάρες και επιμηκύνει το ναό κατά4 μ.περίπου. Τόσο ο εξωνάρθηκας, όσο και ο κυρίως ναός με τον εσωνάρθηκα και τον χώρο του ιερού, είναι κατάγραφοι από αξιόλογες τοιχογραφίες, λαϊκής τεχνοτροπίας, με την ημερομηνία [12 Ιανουαρίου1766], γραμμένη στο υπέρθυρο της δυτικής εισόδου προς τον κύριο ναό. Όπως καταγράφεται σε άλλη εντοιχισμένη επιγραφή, που βρίσκεται στο υπέρθυρο του νότιου παραθύρου στην ανατολική όψη του ναού, ο ναός θα πρέπει να ανεγέρθηκε το 1742. Το κτίριο σώζει τα κατασκευαστικά και τα μορφολογικά του στοιχεία, κάποιες φορές αλλοιωμένα ή φθαρμένα λόγω νεώτερων αποτυχημένων επεμβάσεων. Από τις παρατηρήσεις προκύπτει ότι ο ναός αποτελεί σπάνιο δείγμα μεταβυζαντινής αρχιτεκτονικής, για την περιοχή αλλά και για την Ελλάδα, συνολικά.
Το καθολικό της Μονής Ρέθα αντιμετωπίζει σήμερα ποικίλα προβλήματα, κυρίως λόγω της πλημμελούς συντήρησης ή της συντήρησης χωρίς γνώση των εξειδικευμένων λύσεων που απαιτεί το μνημείο. Στόχοι της μελέτης είναι η αντιμετώπιση των δομικών προβλημάτων του κτιρίου, η αντιμετώπιση των οικοδομικών προβλημάτων του κελύφους, προκειμένου να σταματήσει η φθορά και να επανορθωθούν κατά το δυνατόν οι ζημιές που αυτό έχει υποστεί, η αισθητική αναβάθμιση του μνημείου και του περιβάλλοντος χώρου του, η ανάδειξη της υποβαθμισμένης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας του και η πλήρης λειτουργική αξιοποίηση του μνημείου ως χώρου λατρείας.